Göz kayması halk arasında şaşılık olarak adlandırılan ve yaşamın her döneminde açığa çıkabilen bir göz hastalığıdır. Farklı nedenler sonucunda gelişebilen şaşılık genellikle bebeklik döneminden itibaren gelişmeye başlar. Bebeğin doğumundan sonra gelen ilk 4 ay içerisinde ara ara göz kayması ile karşılaşılması normal kabul edilir. Göz kaslarının gelişmesiyle beraber gözler arasındaki paralelliğin oluşması beklenir. Ancak bebeğin dördüncü ayından itibaren bu problemin devam etmesi halinde ara ara bile olsa süreç yakın takip altına alınır ve şaşılığın geçmemesi halinde tedavi planlaması yapılır. Bebeklerde şaşılık tedavisinde gözlük tedavisi ve kapama egzersizleri uygulanabilir. Tedavinin etkili olmadığı veya şaşılığın göz tembelliği gelişimine neden olduğu durumlarda daha başarılı bir tedavi şekli olan cerrahi müdahalelere başvurulur.
Bebeklerde Şaşılık Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Şaşılık ameliyatı her yaş grubuna uygulanabilen bir ameliyattır. Özellikle bebeklik döneminde erken tedavi şansı yakalanması ile ameliyat sonucunda ciddi oranda bir başarı elde edilebilir. Bu sayede ilerleyen yıllarda ilerlemiş bir şaşılık veya görme problemi yaratabilen göz tembelliği gelişiminin önüne geçilebilir. Çoğu vakada tek ameliyat yeterli olur.
Şaşılık ameliyatı genel anestezi altında uygulanır ve bebek aynı gün içerisinde hastaneden taburcu edilebilir. Ameliyat sırasında göz veya göz çevresinde herhangi bir kesi açılmaz. Bir ila bir buçuk saat uzunluğunda süren ameliyat sırasında göz kaslarına ve sinirlerine müdahale edilerek her iki göz arasındaki paralelliğin sağlanması hedeflenir.
Şaşılık Ameliyatının Diğer Görme Problemlerine Etkisi Nedir?
Şaşılık ameliyatında sadece göz kaslarına ve sinirlerine müdahaleler gerçekleştirilir. Gözde bir kırma problemi olması halinde ameliyat ardından bu problem için tedaviye devam edilir. Şaşılık nedeniyle gelişmemesi halinde ameliyat öncesinde bir görme problemi varsa ameliyat sonrasında bu görme problemine yönelik bir iyileşme beklenmemelidir. Kırma problemi nedeniyle gözlük kullanan bebekler ameliyat sonrasında da gözlük kullanımına devam etmektedir.
Şaşılık ameliyatı ile şaşılık nedeniyle gelişen belirtilerin ortadan kalkması sağlanır. Örneğin 3 boyutlu görme yeteneğinde azalma olan bir bebek ameliyat sonrasında bu yeteneğini yeniden kazanabilir.
Şaşılık ameliyatının bir diğer avantajı ilerleyen yıllarda oluşabilecek olan estetik kaygının giderilmesidir. Çocukluk ve ergenlik döneminde kayma derecesinin artması yüzdeki estetik görünümü de olumsuz etkileyebileceğinden çocuğun psikolojik sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Ameliyat ile estetik görünüm yeniden kazanılacağından çocuğun bu tarz bir problemle karşılaşması önlenebilir.
Şaşılık Ameliyatının Ertelenmesi Halinde Karşılaşılabilecek Sorunlar Nelerdir?
Şaşılık ilerleyebilen ve beraberinde göz tembelliğini getirebilen bir göz problemidir. Göz tembelliği uzun vadede görme yetisinin kaybolması ile sonuçlanabilir ve bu durumun geri dönüşü yoktur. Erken şaşılık tedavisi ile ciddi görme problemlerinin önüne geçilebileceği gibi tedavi başarı oranı da artar.
Şaşılık günlük hayatta çeşitli şikayetler gelişmesine neden olarak çocuğun hem sosyal hem de akademik yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir. Bebek veya çocuk çift görme, göz ağrısı, baş ağrısı, sebepsiz yere düşme gibi etkiler yaşayabilir. Okul sırasında görme yeteneğinde meydana gelen olumsuzluklar çocuğun akademik başarısını düşürebilir. Ameliyatın ertelenmesi 3 boyutlu görme yeteneğinin yeniden kazanılmasını da önleyebilir. Alanında uzman bir çocuk göz hastalıkları doktorunun ameliyat önermesi halinde tedavi süreci aksatılmamalı ve cerrahi müdahale gerçekleştirilmelidir.
Bebeğin ameliyat geçirmesi bazı ailelerde endişe yaratabilir ve aileler ameliyatı ertelemek isteyebilir. Bu noktada ailelerin artıları ve eksileri değerlendirmesi önerilir. Göz kayması ameliyatı genel olarak güvenilir kabul edilen ve yüksek başarı oranına sahip bir ameliyattır. Ameliyat anestezi etkisinde gerçekleştirildiğinden bebek herhangi bir ağrı veya acı hissetmez. Ameliyat sırasında kesi açılmadığından ameliyat sonrasındaki süreçte pansuman veya dikiş almak gibi gereklilikler ile karşılaşılmaz. Bu sayede çocuk travma etkisi yaratabilecek bir deneyim yaşamaz ve ameliyat sayesinde şaşılık nedeniyle yaşayabileceği olumsuzlukların önüne geçilebilir.
