Bir ödeme aracı olarak kripto para birimleri: Yasal olduğu ülkeler

Son birkaç yıldır kripto para birimlerini giderek artan bir sıklıkta kullanıyoruz: Onları alıp satabilir, bir hizmet veya ürün satın almak için kullanabiliriz. Ancak bu, yasalar tarafından geçerli sayılan bir ödeme aracı oldukları anlamına gelmiyor. Onları resmi bir para birimi olarak kabul eden çok az sayıda ülke mevcut: Diğer ülkelerde, sadece yasal sayılıyorlar.

Burada, kripto para birimlerinin yasal olmasıyla ödeme aracı olarak sayılmaları arasındaki farka değinecek ve onları resmi olarak ödeme yapmak için kullanabileceğiniz ülkelerin güncel bir listesini paylaşacağız. Eğer kriptolarla para yatırıp çekebileceğiniz güvenilir çevrimiçi casinoların bir listesini görmek isterseniz, RouletteDoc platformunu ziyaret etmenizi öneririz: Bir bonuslu kazino seç ve şansını denemeye başla!

Yasallık ve Yasal Ödeme Aracı Arasındaki Fark

Önce bu ikisi arasındaki farkı izah ederek başlamamız gerekiyor zira ikisinin aynı şey olduğuna dair yaygın bir yanlış inanç var. Türkiye’yi örnek olarak kullanarak bunu açıklayabiliriz: Türkiye’de, kripto para birimleri yasaldır zira onları illegal kabul eden hiçbir yasa veya düzenleme yoktur. Yasal oldukları için onları borsa platformlarında alıp satabilir, elinizde tutabilir, ticaretini yaparak elde ettiğiniz kazancı banka hesabınıza çekebilirsiniz. Ancak bu, kripto para birimlerinin ödemeler için kullanılabilecek yasal bir ödeme aracı olarak kabul edildikleri anlamına gelmez.

Borçlar Kanunu ve pek çok yönetmelik, bir borcu ödemek veya herhangi türden bir ödemeyi tamamlamak için kullanılabilecek aracın Türk parası (yani TL) olduğunu belirtir. Belirli koşullarda, yabancı parayla da (mesela ABD dolarıyla) ödeme yapmak mümkündür. Kripto paralar, yasal ödeme araçları arasında listelenmemiştir ve bu şu anlama gelir: Alıcı bunu açıkça kabul etmediği sürece, kripto para birimlerini kullanarak bir ödemeyi kabul etmesi için onu zorlayamazsınız. Nitekim 2021 tarihli bir TCMB yönetmeliği gereği, ödemeler için kripto para birimlerinin kullanılması açıkça yasaklanmıştır. Bu paraların bir tür menkul kıymet olarak görüldüğünü ve sadece vergilendirme bakımından varlıklarının resmi olarak kabul edildiğini söylemek mümkündür.

Ancak durumun böyle olmadığı, yani kriptoların yasal bir ödeme aracı olarak kullanılabildiği ülkeler de var. Onların güncel bir listesine birlikte göz atalım.

Kripto Paraların Resmi Ödeme Aracı Olduğu Ülkeler

Mayıs 2025 itibariyle, Bitcoin gibi kripto para birimleri, şu ülkelerde resmi bir ödeme aracı olarak kullanılabiliyor:

• El Salvador: 2021 yılında Bitcoin’i yasal ödeme aracı olarak kabul eden ilk ülke olma özelliğini taşıyor. Çıkardığı Bitcoin Yasası uyarınca, ülkedeki tüm işletmelerin ABD dolarının yanı sıra Bitcoin’i de kabul etmesi gerekiyor. Hükümet, bu değişimi desteklemek için Chivo cüzdanı ve Bitcoin ATM’leri gibi girişimleri de hayata geçirdi. Yani her El Salvador vatandaşı hükümet tarafından ücretsiz temin edilen bir dijital cüzdana sahip olabiliyor ve varlıklarını blok zinciri üzerinde saklayabiliyor. Bitcoin işlemleri ayrıca gelir vergisinden muaf tutuluyor. 3 BTC yatırım yapan herkesin El Salvador’da oturma izni alması mümkün. Bununla birlikte, mevcut yasal düzenlemelerin sadece Bitcoin’i kapsadığını, Ethereum ve Litecoin gibi altcoin’leri kapsamadığını belirtmekte fayda var.
• İsviçre: İsviçre, dijital ödemeler konusunda zaten yenilikçi olmasıyla bilinen bir ülke. Burada da kriptolar yasal olarak bir ödeme aracı şeklinde kullanılabiliyor ancak bunun kantondan kantona değişebildiğini belirtmekte yarar var. Örneğin, Lugano’da onları resmi olarak kullanabilirsiniz ancak İsviçre Merkez Bankası halen rezervlerine Bitcoin ve altcoin eklemeyeceğini belirtiyor. Zürih’e oldukça yakın olan Zug’da yer alan “Kripto Vadisi” adındaki yer ise, blok zinciri inovasyonu için küresel bir merkez olarak kabul ediliyor. İsviçre Ekonomi Bakanı, ülkeyi bir kripto ulusuna dönüştürmek istediğini birden çok kez belirtti.
• Japonya: Japonya, dijital para birimlerini yasal bir ödeme şekli olarak tanıyan ilk büyük ekonomiler arasında yer alıyor. 2017’den bu yana, lisanslı borsalar ülkede faaliyet gösteriyor ve tüketicileri koruyup kara para aklamayı önlemek için epey sıkı düzenlemeler kullanılıyor. Hem fiziksel hem de çevrimiçi alışverişlerde Bitcoin ve belirli altcoinler kullanmak mümkün, ancak bu çoğunlukla perakende alışverişler için geçerli.
• Birleşik Arap Emirlikleri (Dubai): BAE’nin bir parçası olan Dubai’deki Sanal Varlıklar Düzenleme Kurumu (VARA), dijital paralar için net bir yasal çerçeve çizmiş durumda ve finans kurumlarının kripto varlıkları kullanmasına izin veriliyor. Bu, vatandaşlar için geçerli değil ancak pratikte yasal hale geldiklerini söyleyebiliriz zira özellikle teknoloji ve lüks sektörlerdeki işletmeler onlarla yapılan ödemeleri kabul ediyor.
• Malta: Malta, “Blok Zinciri Adası” olarak tanınmasını sağlayacak kadar liberal yasalara sahip ve dijital paraları sadece kabul etmekle kalmayıp aktif olarak destekliyor. Nitekim hükümet blok zinciri inovasyonu için pek çok teşvik sunuyor ve tüm işletmeler kriptolarla ödeme kabul edebiliyor.

Ödemeler için resmi olarak kabul edilmiyor olsalar da, dijital paralara oldukça dostane şekilde yaklaşan ülkeler de var: Onlara da kısaca göz atalım.

Diğer Ülkelerdeki Durum

Aşağıdaki tabloda yer alan ülkelerde dijital paralar yasal ödeme araçları olarak kabul edilmemekle birlikte, pratikte ödemeler için kullanılabiliyorlar ve yerel hükümetler onlara karşı oldukça dostane bir tavra sahip.

Avrupa Birliğinde Ekim 2023’te yürürlüğe giren Kripto Varlık Piyasaları (MiCA) düzenlemesinin yakın zamanda tüm AB içerisinde kriptolar için ortak bir yasal çerçeve çizmesi bekleniyor. Yani çok da uzun olmayan bir gelecekte, onları resmi olarak kabul eden ülkeler listesi güncellenerek tüm Avrupa’yı kapsar hale gelebilir.