Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Üsküdar Rehberlik ve Araştırma Merkezi, “YENİ’den İyilik Hali Projesi” kapsamında Üsküdar ilçe sınırları içinde görev yapan özel eğitim öğretmenlerine yönelik mesleki ve psikolojik düzeyde iyi oluşlarını güçlendiren psikoeğitim programı uyguluyor.
Üsküdar Rehberlik ve Araştırma Merkezi'nden dört haftalık eğitim
Özel eğitim sınıflarında görev yapan özel eğitim öğretmenleri için düzenlenen 4 haftalık “Öğretmenlerin İyilik Hali Psikoeğitim Programı” eğitimcilerin psikolojik iyi ve mesleki iyi oluşlarını artırmaktadır. Öğretmenin mesleki ve psikolojik iyi olma hali aynı zamanda sınıf içindeki süreçler ve öğrencinin iyi olma hali üzerinde de doğrudan etkilidir.
Üsküdar Rehberlik ve araştırma merkezi, özel gereksinimli öğrencilerle çalışan eğitimcilerin; bilişsel, duygusal, psikolojik, sosyal ve manevi iyilik hallerini güçlendirmek amacıyla “Öğretmenlerin İyilik Hali Psikoeğitim Programını” uygulamaktadır.
Program hakkında bilgi veren Üsküdar Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürü Haluk Alçın, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin eğitim sistemi içindeki yeri, önemi ve etkililiği nedeniyle koruyucu, önleyici ve iyileştirici çalışmalara ağırlık verdiklerini söyledi. Alçın, bakanlığımızın belirlediği hedef ve içerikler ile birlikte kendi hazırladığımız içeriklerle çalışmalarını sürdürdüklerini belirterek, psikoeğitim programının haftada bir gün, her oturumu 2,5 saat süren, 4 oturumdan oluştuğunu ifade etti.
Alçın, programa katılan öğretmenlerin bu psikoeğitim programının RAM (Rehberlik Araştırma Merkezi) okul işbirliğini güçlendirdiğini vurgulayarak, öğretmenlerin eğitimlerin sonunda kendilerini daha güçlü hissettiklerini belirtti. Çocukların iyilik hali için psikolojik ve mesleki iyi oluşları güçlü eğitimcilere ihtiyaç olduğunu aktaran Haluk Alçın, şöyle konuştu: Psikoeğitim programının öğretmenler açısından birçok faydası olduğunu gözlemliyoruz. Programa katılan eğitimciler, “Bu program ile bize daha çok değer veriliyor, kendimizi yalnız hissetmiyoruz, ihtiyaç duyulduğunda yanımızda olduğunuzu ve güçlendiğimizi hissediyoruz” diyorlar, bu durum da bizi çok mutlu ediyor” dedi.
'Öğretmenler en kritik etkiye sahip okul içi aktörlerdir'
Öğretmenlerin İyilik Hali Psikoeğitim Programını tasarlayan ve uygulayan Uzman Psikolojik Danışman Çetin Kılıç, öğretmenlerin mesleki iyi olma hallerini dört temel boyutta tanımlıyor:
- Bilişsel iyi olma hali,
- Öznel iyi olma hali,
- Fiziksel ve zihinsel iyi olma hali,
- Sosyal iyi olma hali.
Bilişsel iyi olma hali, öğretmenlerin çalışma hayatlarında ihtiyaç duydukları beceri ve yetenekler kümesini (bilgi birikimi, problem çözme, karar alma vb.) ifade eder. Öznel iyi olma hali ise öğretmenlerin mesleklerine yönelik bireysel değerlendirmeleri, duygusal durumları ve mesleki tatminleriyle ilişkilidir. Fiziksel ve zihinsel iyi olma hali, öğretmenlerin çalışma koşullarıyla ilişkili sağlık düzeylerini bütüncül biçimde ele alır. Son olarak, sosyal iyi olma hali öğretmenlerin meslektaşlarından alabildikleri desteğin ve meslektaşlarıyla işbirliğinin derinliğine işaret ettiğini dile getirir. Ayrıca Türkiye’de öğretmenlerin iyi olma halinin güçlenmesine yönelik atılan en büyük adım Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun çıkarılmasıdır.
Öğretmenler öğrencilerin sadece akademik öğrenmelerinde değil, yaşamlarında en kritik etkiye sahip okul içi aktörlerdir. Günümüzde yaşanan hızlı değişimlerin de etkisiyle, öğrencilerin sosyal duygusal gelişimlerini desteklemekten, ebeveynlere rehberliğe kadar, öğretmenlerden beklenen roller her geçen gün artıyor. Öğretmenin iyi olma hali, eğitimcilerin yaptıkları işlere ve mesleklerine ilişkin bilişsel, duygusal, sağlık ve sosyal koşullara verdiği tepkiler olarak tanımlanmaktadır. Öğretmenlerin iyi olma hallerinin kapsamlı bir biçimde değerlendirilmesi gerekiyor. Aynı zamanda yüksek ya da düşük iyi olma halinin öğretmenler üzerindeki olası sonuçlarını da anlamak gerekiyor.
Öğretmenlerin zorlukların üstesinde gelme potansiyellerini fark etmeleri ve bunları geliştirme kapasitelerine sahip olduklarını bilmeleri önemlidir. Meslekleri gereği yoğun duygusal taleplere maruz kalan ve devamlı olarak insanlarla yüz yüze olan öğretmenlerde görülen fiziksel bitkinlik, uzun süren yorgunluk, çaresizlik ve umutsuzluk duygularının, yapılan işe, hayata ve diğer insanlara karşı olumsuz tutumlarla yansıması ile oluşan tükenmişlik sendromunu yaşamamaları için Öğretmenlerin İyilik Hali Psikoeğitim Programı önemli bir işlevi yerine getiriyor.
Özel eğitim öğretmenlerinin mesleki doyumları arttı
Özel Eğitim Bölüm Başkanı Tuğrul Hazar "Üsküdar RAM olarak sorumluluğumuz dâhilinde yapılan özel eğitim sınıfı ziyaretleri kapsamında pandemi sürecinden sonra öğretmenlerle ilk kez yüz yüze iletişim kurulmuş ve bu sınıf ziyaretleri esnasında Özel Eğitim Sınıfı öğretmenlerimizin psikolojik iyi oluş düzeylerinin düşük olduğu gözlemlenmiştir. Bu sebeple öğretmenlerimizin öncelikli olarak iyi oluş düzeylerini yükseltmek amaçlı kurumumuz personeli Uzman Psikolojik Danışman Çetin Kılıç tarafından hazırlanan psikoeğitim programımızı devreye soktuk. Süreç içerisinde gömülü amaçlarımızdan olan öğretmenlerimizin RAM ile olan sağlıklı iletişimini arttırma, öğretmenlerimizin kendileri arasındaki örgütlenme düzeylerini arttırma ve yine öğretmenlerimizin tükenmişlik düzeylerini azaltma hedefimiz, program sonucunda ve süreçte aldığımız dönüşler doğrultusunda başarıya ulaştığımızı ve mesleki doyumlarını artırdığını göstermektedir." ifadelerini kullandı.
