Son dakika İzmir haberleri… İzmir Körfezi temizleme projesinde modifiye kil yöntemi başladı. İzmir Körfezi, son yıllarda artan sıcaklıklarla birlikte yaz aylarında sıklıkla zararlı alg patlamalarına sahne oluyor. Deniz yüzeyini kaplayan bu mikroskobik canlılar, suyun rengini değiştiriyor, oksijeni tüketiyor, toksin salarak balık ölümlerine ve kötü kokuya yol açıyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, çözüm arayışlarının merkezine ise modifiye kil yöntemini oturttu. UNESCO’nun önerisi ile Körfez Çalıştayı kapsamında İzmir’e gelen ve modifiye kil uygulaması hakkında sunum yapan Çin Bilimler Akademisi’nden Dr. Isaac Yuan, bu yönteme ilişkin bilimsel verileri ve merak edilen konuları video konferansla yanıtladı. Yuan, ‘Bu bir doğa müdahalesi değil, doğayı koruma refleksi’ dedi.
İzmir Körfezine modifiye kil yöntemi
Alg patlaması olaylarını değerlendiren Dr. Yuan, “Alg patlamaları, mikroskobik alglerin deniz suyunda kontrolsüz şekilde çoğalmasıyla oluşur. Su yüzeyi yeşil, kahverengi ya da kırmızı bir hal alır. Bu organizmalar, sudaki oksijen seviyesini hızla düşürür, toksin salgılar ve balıklar başta olmak üzere birçok canlı için ölümcül sonuçlar doğurur. Üstelik bu durum yalnızca İzmir’de değil; dünyada 60’tan fazla ülkenin kıyılarında görülüyor. İzmir Körfezi’nde 2025 yılı içinde yapılan gözlemlerde, Polykrikos türü alglerin reaktif oranı yüzde 90’a ulaşmış durumda. Bu, denizdeki yaşam için bir kırmızı alarm anlamına geliyor. Bu olaylar artık sadece yaz aylarında değil, yılın büyük bölümünde kendini gösteriyor. Alg patlamaları yalnızca biyolojik çeşitliliği tehdit etmekle kalmıyor; aynı zamanda akut toksin üretimiyle insan sağlığı, deniz ürünleri güvenliği ve ekonomik faaliyetler üzerinde yıkıcı etkiler yaratıyor.” diye konuştu.
İzmir Körfezi temizleme projesi
Bazı çevreler, modifiye kilin deniz tabanına zarar vereceğini öne sürerken Dr. Isaac Yuan ise bu iddiaları bilimin ışığında çürütüyor. Dr. Yuan, “Denizlerde yaşanan alg patlamaları, tıpkı bir orman yangını gibidir. Binlerce canlı yok oluyor, oksijen tükeniyor. Biz bu yangına doğadan gelen bir elementle müdahale ediyoruz. Yaptığımız şey denizi çamurla kaplamak değil; bilimin imkanlarıyla can çekişen bir ekosisteme ilk yardımı yapmak. Seyirci kalmak daha büyük bir ihmaldir. Modifiye kil (Modified Clay), ilk bakışta sıradan bir toprak gibi görünse de yüzey özellikleri bilimsel yollarla değiştirilmiş bir malzeme. Denize püskürtüldüğünde suyun içinde yüzmekte olan zararlı algleri çekerek dibe çöktürüyor. Böylece su temizleniyor, oksijen seviyesi artıyor ve canlı yaşamı korunuyor. Bu teknoloji Japonya, Kore, ABD ve Çin’in kıyı şehirlerinde yıllardır başarıyla uygulanıyor. Bu yöntemi tüm Körfezi temizleyecek kalıcı bir yöntem olarak düşünmeyin. Tıpkı orman yangınlarına ilk müdahalede nasıl söndürücü malzeme kullanılıyorsa denizdeki ‘yangınlara karşı yangın söndürücü’ gibi kullanılabilecek bir acil durum çözümü olarak düşünebilirsiniz. Bu bir acil durum yöntemi ve doğal bir yöntem. IOCAS tarafından sunulan saha verilerine göre, Çin’in Nanjing kentindeki Xuanwu Gölü’nde 2005 yılında yaşanan alg patlamasına karşı modifiye kil uygulaması, 5 gün içinde toplam hücre sayısında yüzde 80 azalmayı ortaya koydu.” dedi.
Modifiye kil uygulaması
Modifiye kil uygulamasının bugüne kadar Çin, Kore, Malezya, Japonya ve Peru’da yapılan uygulamalarda başarılı olduğunu belirten Dr. Yuan, “Laboratuvarlarda ve denizlerde yaptığımız uygulamalar sonrasında oksijen seviyeleri arttı, balık ölümleri durdu, dip canlılarının sayısı azalmadı, bazı bölgelerde arttı, su altı bitkileri yeniden büyümeye başladı. Özellikle Nanjing’de 2005’te gerçekleştirilen uygulamadan sonra yapılan 3 yıllık takipte, gölde su bitkileri geri geldi, alg patlamaları tekrar etmedi ve su kalitesi uzun süre yüksek seviyede kaldı. Herkes şunu bilmeli ki bu uygulama acil müdahale yöntemidir. Araştırmalar deniz balıkları, karides, midye, deniz marulu gibi ticari ve ekolojik önemi büyük türlere zarar vermediğini gösteriyor.” diye konuştu.
İzmir Körfezi’nin özelliklerine göre
Her denizin farklı dinamiklerinin olduğuna işaret eden Dr. Yuan, “Çin’de kullandığımız sistemi İzmir’e birebir taşımıyoruz. Yerel üniversiteler, İZSU, İZDENİZ ve diğer kurumlarla birlikte İzmir’e özel bir uygulama modeli geliştiriyoruz. Kilin miktarı, türü ve uygulama şekli İzmir Körfezi’nin özelliklerine göre ayarlanıyor.” şeklinde konuştu.
“Kil dökmek” ya da “dibe çöktürmek” gibi kavramların müdahale gibi algılanabildiğini ancak modifiye kil yönteminin çevreci ve doğal bir yöntem olduğunu ifade eden Çin Bilimler Akademisi Oşinoloji Enstitüsü’nden (IOCAS) Dr. Isaac Yongquan Yuan, “Oysa kullanılan modifiye kil, sadece zararlı algleri hedef alıyor ve diğer canlılara zarar vermiyor.” dedi.
Modifiye kil nedir ne işe yarar?
Modifiye kil (MK), doğada bolca bulunan bir mineral olan kilin yüzey özelliklerinin fiziksel olarak değiştirilmesiyle elde edilen bir malzeme. Bu kil, alglerin yüzeyine tutunarak onları su yüzeyinden dibe çöktürür. Böylece:
- Alglerin güneş ışığına erişimi kesilir,
- Toksin yaymaları engellenir,
- Suya oksijen geri kazandırılır,
- Deniz canlılarının yaşam alanları korunur.
